‘Ik word wakker en voel meteen dat ik weer net iets te kort heb geslapen. O ja, Brent had een nare droom vannacht. Ik draai me nog een keer om, maar besef dan dat ik er toch echt uit moet. Dan maar even wat frisse lucht. Als ik het raam open hoor ik het; de vogels fluiten anders. Ik haal een paar keer diep adem en ruik het nu ook; de lente is begonnen! Meteen voel ik me energieker en spring (nou ja, bijna dan) onder de douche.’
En nu denk je natuurlijk; ‘Ah fijn, het is weer 21 maart’. Maar nee, het is ‘pas’ 6 februari. Eh, hoe zit dit dan precies? Laten we even een stapje terug doen.
Hoe ontstaan seizoenen?
De astronomische benadering
Ik dacht altijd dat de seizoenen ontstaan door een steeds wisselende afstand tussen de zon & en de aarde. De aarde draait namelijk niet in een mooi rondje om de zon (1 rondje = 1 jaar en een heel klein beetje), maar in een ellips vorm. Hierdoor wisselt de afstand van de aarde ten opzichte van de zon.
Maar wat blijkt, het is niet de afstand – want in de winter staan we zelfs dichterbij de zon dan in de zomer – maar vooral de scheve stand van de aardas die de seizoenen veroorzaakt. Als de aarde namelijk precies rechtop ten opzichte van de zon zou staan, dan zou er nergens op de planeet sprake zijn van seizoenen, en zouden dag en nacht het hele jaar door even lang duren.
Maar… de aardas heeft dus een helling van 23° – aha, dat verklaart meteen waarom alle globes schuin staan – waardoor het noordelijke halfrond in de maanden mei, juni en juli meer door de zon beschenen wordt, terwijl in de maanden november, december en januari juist het zuidelijke halfrond meer zonlicht ontvangt.
In de tussenliggende maanden is het verschil minder groot. Rond 20 maart en rond 23 september staat de zon precies boven de evenaar van de aarde en ontvangen het noordelijke en zuidelijke gedeelte van onze aarde dus precies evenveel licht en warmte van de zon.
Meteorologisch / Klimatologisch
De meteorologen & klimatologen van onze wereld vonden het maar lastig dat de astronomische start van de seizoenen ieder jaar verschillend was. Zij hebben daarom in 1780 besloten om voor ieder seizoen steeds eenzelfde startum te hanteren. Op deze manier kunnen ze de verschillende seizoenen gemakkelijker vergelijken.
En dan is er dus nog een derde manier om de start van de seizoenen te bepalen. Mijn favoriete benadering!!
De Energetische benadering volgens het yin-yang principe
Op 21 maart en 21 september passeert de zon de evenaar. Dit wordt door de astronomen gezien als het begin van de lente en begin van de herfst.
Op 21 juni staat de zon boven de Noordelijke Keerkring (de Kreeftkeerkring), waardoor op dit moment de zomer begint.
En op 21 december staat de zon boven de Zuidelijke Keerkring (de Steenbokkeerkring), wat dan logischerwijs de start van de winter vormt.
Maar wanneer je de seizoensindeling bekijkt vanuit het energetische yin en yang principe, dan zou je kunnen zeggen dat 21 juni niet de start van de zomer, maar juist het hóógtepunt van de zomer vormt. Dit is namelijk onze langste dag en dus het hoogtepunt van de yang energie.
En dan is 21 december dus niet het begin van de winter, maar het hóógtepunt van de winter. Want op deze kortste dag is de yin- energie (donker, nacht, koud) juist op haar hoogtepunt.
Door op deze manier naar de seizoenen te kijken kantelt de indeling en beginnen alle seizoenen dus ongeveer 6 weken eerder dan wij gewend zijn.
Gevolgen van deze nieuwe indeling
Nu denk je misschien; ‘wat maakt het uit, die 6 weken verschil?’, maar Jaap Voigt beschrijft in zijn boek ‘Leven en werken in het ritme van de seizoenen’ een heel mooi voorbeeld van deze nieuwe indeling:
“Het startpunt van een proces is te vergelijken met het begin van de lente. Als wij de lente laten beginnen op 21 maart, dan hoort daar een bepaald beeld bij: op 21 maart zijn de eerste bladeren vaak al aan de bomen en de eerste bloemen zijn al uitgekomen. Vertaald naar processen betekent dit dat bij de start van een proces de vormen als zichtbaar zouden zijn.
Maar als het begin van de lente rond 4 februari valt, komt een heel ander beeld over de start van een proces tevoorschijn. Er is dan nog veel minder zichtbaar. Weliswaar komen de eerste bloemen uit de grond, maar het kan buiten nog bitterkoud zijn. De vorst kan vernielingen aanrichten en de strijd om boven de grond te komen, is nog in volle omgang gaande.
Dit geeft een heel ander beeld van de start van een proces dan een start op 21 maart. Het is een veel minder gemakkelijk begin, maar het is wel de realiteit van een startfase. Die realiteit wordt genegeerd wanneer de start van een proces op 21 maart gelegd wordt.”
Jaap Voigt
Waarom is het goed om je af te stemmen op de energie van de seizoenen?
Dit voorbeeld laat mooi zien dat wij, als maatschappij, nog helemaal niet afgestemd zijn op de energie van de verschillende seizoenen. Maar waarom zou dit goed voor ons zijn? Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde vormt onze afstemming op het ritme van de natuur een belangrijke bron van vitaliteit. Het idee is dat we effectiever zijn, wanneer we meebewegen met het ritme van de seizoenen. De natuurlijke energiestroom van de natuur om ons heen versterkt onze eigen energie en brengt ons gemakkelijker in flow.
En daar ben ik het natuurlijk helemaal mee eens :-)!